اخلاق و ادب از دیگاه رهبر معظم انقلاب

ساخت وبلاگ
قرآن کریم یکی از اهداف فرستادن انبیا را تزکیه و رشد معنوی مردم برمیشمارد و میفرماید:

لَقَدْ مَنَّ اللهُ عَلَی الْمُؤْمِنینَ إِذْ بَعَثَ فیهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ یتْلُوا عَلَیهِمْ آیاتِهِ وَ یزَکیهِمْ وَ یعَلِّمُهُمُ الْکتابَ وَ الْحِکمَةَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفی ضَلالٍ مُبین؛1

و این دغدغه مقدس در روایات اهلبیت علیهم السلام به طور متعدد آمده است و به همین ترتیب در طول تاریخ عالمان ربانی بر ضرورت توجه به اخلاق و معنویت تأکید کردهاند. در این مجال نظر شما را به سخنانی از مقام معظم رهبری دام ظله2 در این باره جلب میکنیم.

ایشان تخلق به اخلاق الهی را هدف اصلی و کارهای دیگر را مقدمه برای آن میدانند و چنین میفرمایند:

فایدة اساسی و هدف اصلی این است که انسانها متخلق به اخلاق الله بشوند. تخلق به اخلاق الله مقدمه برای کار دیگر نیست، کارهای دیگر، مقدمه برای تخلّق به اخلاق الله است. عدل مقدمة تخلّق به اخلاق الله و نورانی شدن انسانهاست. حکومت اسلامی و حاکمیت پیامبران، برای همین است؛ إنَّمَا بُعِثْتُ لأُتَمِمَّ مَکَارِمَ الاَخْلاقِ.

برای رسیدن به جامعه مطلوب و آرمانی لازم است موانع و آسیبها را شناخت و برای رفع آنها راهکارهایی ارائه نمود. بشر امروزه بحرانهایی را در جامعه نظارهگر است و گاه در تحلیل اشتباه خود عوامل آن را در مسائلی جستجو میکند، غافل از اینکه ریشه نابسامانیها را باید جای دیگری جست و برای آن چاره جویی کرد. رهبر فرزانه انقلاب علت اصلی مشکلات را غفلت از امور معنوی و ارزشهای اخلاقی میدانند و میفرمایند:

امروز علت اصلی بسیاری از مشکلات بشری در نظامهای مختلف، ناشی از غفلت از معنویت و گرایش به سوی مادیگری و مادیپرستی است. بحران اخلاقی معاصر نابودی بشریت را به همراه خواهد داشت و باید اندیشمندان جهان و دلسوزان بشریت برای احیای ارزشهای اخلاقی قیام جدی نمایند.

گاهی افراد تمام سعی و تلاش خود را صرف تحصیل دانش نموده و به اخلاق بی توجه یا کم توجه هستند، غافل از اینکه علم بدون اخلاق آفت جامعه است و زمانی دانش می تواند مفید باشد که در حوزههای گوناگون اعم از فردی و اجتماعی اخلاق حاکم باشد. رهبر انقلاب اسلامی در این زمینه میفرمایند: «اگر انسانها از نظر سواد و دانش و سیاست بحرالعلوم هم باشند؛ ولی اخلاق نداشته باشند کوچکترین نفعی برای جامعه نخواهند داشت. تواضع، اخلاص، مهربانی در رابطه با بندگان خدا، صلابت در مقابل دشمنان، فداکاری و اصالت ندادن به مال و جاه و مقام و از جان و فرزندان و آسایش و سلامتی خود، خیلی راحت برای رضا خدا گذشتن، از اساسیترین جوهرها و بالاترین ارزشی است که برای آن باید خود را به زحمت بیندازیم و تلاش کنیم و در آموزشهای خود و در عمل آن را به کار گیریم».

ایشان در سخنی دیگر به این حقیقت چنین اشاره میکنند:

اخلاق اسلامی در همة زمینهها باید رعایت شود. کوهی از معلومات بدون اخلاقِ درست، هیچ ارزشی نخواهد داشت. یک انسان متفکر و دانشمند اما خودخواه و بدبین عملاً وجودش فایدهای برای جامعه ندارد.

ایشان تحصیل کمالات معنوی را بیشتر از تحصیل علم برای نسل جوان حائز اهمیت میدانند و میفرمایند: «ما ارزشهای اخلاقی و معنوی را برای جوان ضرورتی میدانیم که اهمیت آن بیشتر از علم است و معتقدیم انقلاب ما به خاطر همین ارزشها بوده است».

مقام معظم رهبری نهادینه کردن اخلاق را در قشر تحصیل کرده مهم میشمرند و میفرمایند:

علم باید با عمل توأم باشد و ما باید در این مسیر قدم برداریم و استعدادها را شکوفا سازیم تا بدین ترتیب کبر و غرور را در قشر تحصیل کرده از بین ببریم و بسیاری از ریشههای بدفکری و بداخلاقی را در جامعه ریشه کن سازیم.

ایشان تکبّر را یکی از آفتهایی که سلامت جان و روح را به خطر میاندازد مطرح نموده و برای درمان آن راه حل ارائه میکنند و میفرمایند: «در میان خصلتهای نکوهیده که سلامت جان و راحت زندگی را با خطر و مانع مواجه میسازند، تکبّر از پرآفتترین آنهاست. خودبرتر بینی و سرکشی برخاسته از آن، چه بسیار حقیقتها را ناشناخته و چه راههای فضیلت را ناپیموده میگذارد و چه کینهها و خصومتهای نا به حق و چه زشتیها و ناهنجاریها که پدید میآورد. آری، تکبر، حجاب حقیقت و خار راه فضیلت و دشمن صفا و صداقت و انگیزة دشمنی و شرارت است. آحاد و جامعههای بشری از آغاز عمر خود تاکنون ضایعات بیشماری را از کبر و خودپسندی اقوام و افراد و سرکشیها و تعصّبات ناشی از آن تحمل کردهاند و میکنند. عبادات اسلامی و بیش از همه نماز، برای زدودن این آفت از جان آدمیان، از جمله درمانهای مؤثر و کارآمد میباشند».


موضوعات مرتبط: کلام مقام معظم رهبری ادب در قرآن کریم...
ما را در سایت ادب در قرآن کریم دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : adabmk1396 بازدید : 194 تاريخ : سه شنبه 23 آبان 1396 ساعت: 23:36